"KTMT-yə üzv olan digər dövlətlərin əsgərləri arasında Ermənistan əsgəri də küçələrə çıxan Qazaxıstan vətəndaşını hədəfə alır (Qazaxıstandan çıxmamışdan əvvəl). Biz orada ola bilməzdik, ölkəmizə şərəf gətirməyən aksiyalarda iştirak edə bilməzdik, amma yəqin ki, başqa çarəmiz olmadığı üçün oradayıq. Çünki uzun müddətdir ki, harada olacağımıza qərar vermirik".
Bu sözləri erməni yazar Vardan Arutyunyan bildirib. O, bir sıra mətləblərə toxunaraq məğlubiyyətlərinin səbəblərindən, erməni sayıqlamalarından, hazırkı düşdüklər çıxılmaz vəziyyətdən, çıxış yollarından bəhs edib.
Arutyunyan yazır ki, yuxarıda qeyd etdiyi faktların səbəbini məğlubiyyətlərindədir: "9 noyabr 2020-ci ildə qeydə alınan məğlubiyyət yox, 1998-ci ildə başlayan və 23 il davam edən, sonu görünməyən məğlubiyyətdir. 9 noyabr 2020-ci il məğlubiyyəti davam edən məğlubiyyətimizdə yalnız bir mərhələdir.
1997-1998-ci illərdə sonsuz məğlubiyyətimizə başlayan qələbəmizi ratifikasiya etmək fürsətini əldən verdik. Bütün bu illər ərzində bizi müşayiət edən, blokadada və pisləşən iqtisadi vəziyyətlə özünü büruzə verən məğlubiyyət, regional iqtisadi proqramlardan kənarda qalmaq, BMT-də və digər beynəlxalq strukturlarda Rusiyanın maraqlarına səs vermək, “borc müqabilində mülk” sövdələşməsi, təslim olmaq. İran-Ermənistan qaz kəmərinin Rusiyaya çəkilməsi, Avrasiya İqtisadi Birliyinə üzv olması, Rusiya hərbi birləşməsinin tərkibində Suriyaya bölmənin göndərilməsi, 2020-ci ilin sentyabrında başlayan müharibə, 9 noyabrda məğlubiyyət, Ermənistanın zədələnmiş sərhədləri . Bu gün Qazaxıstanın daxili həyatına müdaxilədə iştirak etməklə ifadə olunur", - o qeyd edib.
Onun sözlərinə görə, bu sonsuz məğlubiyyətin əsasında qeyri-reallıqları, güclü və yenilməz olduqlarına dair sadəlövh inancları dayanır: "Biz qalib gəldik və qazanacağıq. Buna görə də hər hansı kompromis ideyasını rədd edə bilərik. Əsaslı söhbətə getməyin. Biz ultimatumlarla danışa bilərik.
Uduzacağımızı görməmək üçün kor olmalıydıq. Uğur olmayacağına dair illərlə təkrarlanan xəbərdarlıqları eşitməmək üçün kar olmaq lazım idi. Bizim və rəqibimizin imkanlarının qeyri-bərabər olduğu, real olmayan istək və arzuların arxasınca qaçaraq ölümcül fürsəti itirdiyimiz açıq-aşkar görünürdü.
Münaqişənin həllinin qeyri-müəyyən müddətə ləngiyə biləcəyinə inanmaq üçün Ermənistan rəhbərləri kimi sadəlövh olmaq lazım idi. O, Ermənistanın müdafiə naziri kimi teatrda lovğalanmalı idi ki, yeni müharibənin yeni qələbə qazanacağını bəyan etsin. Ermənistanın baş naziri Paşinyan kimi təkəbbürlü olmaq lazım idi ki, şübhəsiz ki, yeni qələbə bütün əvvəlki nailiyyətləri və əvvəlki qələbəni siləcək və böyük strateq və şəksiz lider reputasiyası qazanacaq".
Yazar qeyd edib ki, bir-iki nazir və ya liderlərinin başçılıq etdiyi bir-iki partiya avantürist olsalar, fəlakət olmazdı: "Məntiqi səs çoxluğu ilə onların çılğın gedişatını dayandırmaq mümkün olardı. Amma cəmiyyətimizin mütləq əksəriyyəti bir neçə istisna olmaqla, bizim “məğlubedilməzliyimizə” və yenilməzliyimizə inanırdı.
Küçədə məqsədsiz gəzənlər və mürəkkəb beynəlxalq məsələlərin kulinariya biliciləri inanırdılar. Politoloqlar və Facebook istifadəçiləri inanırdılar. Elm adamları və siyasətçilər öz siyasi partiyaları ilə inanırdılar. Onlar inanırdılar ki, beynəlxalq ictimaiyyəti və Azərbaycanı bizim iradəmizi, istəklərimizi nəzərə almağa, təslim olmamaq haqqımızı tanımağa məcbur edəcəklər və müharibə olacağı təqdirdə, şübhəsiz ki, qalib gələcəklər".
Arutyunyan bildirib ki, bütün müharibə boyu illərdir sülh və əmin-amanlıq bərqərar etmək mövqeyində olan Erməni Milli Konqresi istisna olmaqla, parlamentdəki və parlamentdən kənar heç bir siyasi qüvvə Paşinyandan ayılmağı və dayanmağı tələb etməyib: "Hamı gələcək qələbə ilə bağlı idi. Qalib gəlsək, dayanma istisna olunur. Biz irəli getməliyik və qalib gəlməliyik. Qələbə bütün tökülən qanları yuyub aparacaq. Qələbə hər şeyə və istənilən itkiyə haqq qazandıracaq. Amma məğlubiyyət, sarsıdıcı məğlubiyyət var idi və itki və itki acısı qat-qat artırdı.
Bu məğlubiyyət isə başa düşməyənə və qəbul etməyənə qədər bitməyəcək ki, bizim əsas vəzifəmiz 29 min kvadrat kilometr ərazimiz olan müstəqil dövlətin suverenliyini möhkəmləndirmək, dövlətimizin iqtisadi inkişafı və güclənməsi olmalıdır. Bu isə o halda mümkündür ki, qonşularla dinc yanaşı yaşamaq yolları tapılıb tapılsın, mövcud kəskin künclər hamarlaşdırılsın və düşmənçilik azalsın. Əks halda, məğlubiyyətimiz bitməyəcək. Bizi bu gün Qazaxıstana aparan, sabah hara aparacağı isə davam edən bu məğlubiyyətdən qurtulmayacağıq".